خواص دارویی روغن کدو درمانگران طب سنتی روغن کدو را در شرایطی خاص از مغز و پوست تخم کدو تهیه میکنند. روغن دانه کدوی طبی باید از طریق پرس سرد تولید شود تا ویتامین ها و سایر مواد موثره آن آسیب نبیند و این روغن ترجیحاً در یخچال و دور از نور و هوا نگهداری میگردد. روغن تخم کدو خواص درمانی متعددی دارد که از میان آنها میتوان به درمان سرفه و خشونت سینه، درمان خارش سر و تقویت اعصاب میتوان اشاره کرد. علاوه بر این، روغن کدو خاصیت دیگری نیز دارد که از آن به صورت موضعی برای درمان میخچه، پینه و نرم کردن آنها استفاده میشود. از این رو این درمانگران ماساژ موضعی روغن کدو روی میخچه و پینه ها را بهترین روش برای درمان و تسکین دردها ناشی از میخچه پا ی باشد.
۱ – پیشگیری و درمان ورم خوش خیم پروستات امروزه با پیشرفت علم داروسازی و شناخت بیشتر اثرات درمانی این گیاه، از این روغن عمدتاً برای ساخت دارو جهت درمان ورم خوش خیم پروستات در مراحل اولیه و ثانویه استفاده میگردد. هر چند ورم پروستات با افزایش سن امری طبیعی محسوب میشود و معمولاً در آقایان بالای ۵۰ سال سن میتواند مشکل ساز شود ولی لازم به تاکید است که در صورت بروز هر گونه مشکل پروستات، لزوماً باید به پزشک مراجعه شود چون ممکن است این مشکل منشاءسرطانی داشته باشد. البته در صورت اطمینان از خوش خیم بودن آن، بدون شک مصرف این روغن باعث کاهش پیری پروستات میشود. در کشور ما نیز محصولات دارویی متنوعی برای درمان ورم خوش خیم پروستات از این روغن تولید شده و در داروخانه ها عرضه میشود. ولی لازم به تاکید است که روغن کدوی طبی بر خلاف بسیاری از داروهای شیمیایی ورم پروستات، نه تنها میل جنسی را کاهش نمیدهد، بلکه به دلیل وجود استرول های گیاهی و تاثیر آن بر روی ساخت هورمون های استروئیدی، میتواند افزایش میل جنسی را نیز به همراه داشته باشد.
۲ – کاهش LDL یکی دیگر از خواص استرول های گیاهی، از شباهت ساختار بیوشیمیایی آنها با کلسترول (که خود نیز از خانواده استرول هاست) ناشی میشود. استرول های گیاهی در روده انسان، به میزان کمی قابل جذب است. به دلیل ساختار مشابه با کلسترول، استرول های گیاهی موجود در روغن تخمه کدو خود را روی مولکول هایی که وظیفه حمل کلسترول به داخل روده را دارند مستقر مینمایند و به همین دلیل، رقابت بین استرول های گیاهی و کلسترول، باعث کاهش جذب کلسترول شده و بدین ترتیب کلسترول جذب نشده از روده دفع میگردد. پس مصرف روغن تخمه کدو یکی از راههای مناسب مبارزه با LDL (یا همان کلسترول بد) در خون محسوب میشود. تا جایی که تحقیقات نشان داده اند معمولاً بعد از ۳ تا ۴ هفته مصرف این روغن میتوان شاهد کاهش میزان LDL تا ۱۰ درصد بود. البته برای این منظور بهتر است این روغن در هنگام غذا (ناهار یا شام) میل گردد. یافته های ارزشمند خواص مفید استرولهای گیاهی موجب گردید تا در ۱۱ ژولای ۲۰۰۸، آژانس امنیت غذایی اروپا موسوم به EFSA، رسماً اجازه درج برچسب “مفید برای سلامتی” بر روی محصولات حاوی استرول های گیاهی (از جمله روغن تخمه کدو) را صادر نماید. چرا که ” ارتباط علت و معلول بین استفاده از استرول های گیاهی و کاهش LDL (کلسترول بد) به اثبات رسیده” و از اینرو مصرف این مواد برای سلامتی انسان کاملاً مفید میباشند.
سایر خواص روغن کدو:
۱ – از دیگر خواص مصرف خوراکی روی تخمه کدو، میتوان به آثار مربوط به تقویت مو و حتی درمان طاسی اشاره کرد. ۲ – همچنین مصرف روغن تخمه کدوی طبی به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب اصلی(اسیدهای چربی که بدن ما قادر به تولید آنها نیست و الزاماً باید از طریق تغذیه تامین شود) شامل اسیدهای چرب غیر اشباع نظیر امگا ۶ و امگا ۹ و نیز دارا بودن عناصری چون “روی” “آهن” و ویتامین هایی چون E، B و C، برای زنان باردار و یا زنان شیرده بسیار توصیه میشود. چرا که نیاز انرژی در این دوران افزایش مییابد و این روغن یکی از عوامل مفید تامین آن محسوب میشود. ۳ – نتایج تحقیقات جدید، وجود ارتباط مستقیم میان افزایش اختلالات رفتاری و سطح پایین امگا ۳ و ۶ را در خون کودکان نشان داده است. از اینرو استفاده از این روغن میتواند در کودکان، موجب کاهش پرخاشگری گردد.
۴ – در کشورهای اروپایی به ویژه اتریش، فرانسه، آلمان، مجارستان و سوئیس داروهایی از روغن کدو برای رفع ناراحتی های مربوط به دفع ادرار نزد آقایان (بویژه بیدار شدن در شب به دلیل تکرر ادرار) تولید میگردد. ۵ – همچنین خواص روغن تخمه کدو برای پیشگیری از پوسیدگی دندان (به خصوص برای بانوان باردار و کودکان)، تقویت سیستم ایمنی، آرامش اعصاب، ترمیم زخم های پوستی و زخم دستگاه گوارش، تنظیم کار روده، دفع کرم به خصوص کرم اسکاریس (در صورت مصرف خود تخم کدو)، به عنوان شیرافزا و برای بهبود ورم مثانه (بویژه برای بانوان) در منابع متعدد ذکر شده است.
مصرف روغن کدو در فراورده های بهداشتی:
روغن کدوی طبی بدلیل دارا بودن ویتامین ها و آنتی اکسیدان های مفید برای پوست، در کرم های ضد پیری پوست (Anti aging) کاربرد دارد.
مصرف روغن کدو در آشپزخانه:
در کشورهای اتریش و آلمان، روغن تخمه کدو برای استفاده روی سالاد و انواع سسها و یا روی سوپ سبزی، همراه با سیب زمینی پخته، سبزیجات پخته و یا همراه با ماهی مصرف میگردد. طعم روغن تخمه کدو مشابه تخمه کدو و رنگ آن سبز شفاف تا قهوه ای است. البته لازم به ذکر است که این روغن برای پخت و پز مناسب نیست و مصرف آن باید حتماً بصورت خام انجام پذیرد.