پنیر نخل

پنیرنخل خرما

پنیر نخل در جهرم کچ و در قیروکارزین بوکوم و در استان هرمزگان کور، در بوشهر غاپ، در لارستان نیز «خَپ» و در شهر گراش پیزگ نامیده میشود

پنیر نخل به ماده ترد، سفیدرنگ، خوردنی و شیرین بخش میانی سر درخت خرما گفته میشود. پنیر نخل در استان هرمزگان کور و در بوشهر غاپ نامیده میشود که برای دستیابی به آن معمولاً سر درخت را میاندازند و برگها و لیفهای دور برگها را تا رسیدن به میانه و پنیر نخل، جدا میکنند.پنیر نخل در واقع ماده اولیه تشکیل تنه و برگهای نخل پیش از مرحله چوبی شدن است.

اگر چه بعضی از عشایر عادت دارند برای مهمان مهمی که سر میرسد گوسفندی قربانی کنند، حال اینکه مردم مناطق کویر به جای گوسفند یکی از درختان نخلشان را سر میزنند. در این میان در شهرهایی که درخت خرما وجود دارد رسم بر این است تا هرگاه اهالی مهمان ویژهای دارند، یکی از درختان خرما – درخت پیر – را سر بریده و پنیر خرمای آن را پیشکش او می‌کنند.

پنیر نخل که در اصطلاح محلی به آن غاپ می‌گویند با رنگ سفید، در همه فصل های سال به دست می‌آید و در فصل های پر بارش از طعم شیرین تری برخوردار است.

درخت خرما با نام لاتین (phoenix dactlyliferal) یکی از سه نوع درخت میوه ای مهم از خانواده نخیلات می-باشد. درخت خرمای کبکاب از عمده ترین نوع نخیلات کشت شده در جنوب غربی ایران، استان بوشهر است. قلب خرما که قسمت انتهایی بالای درخت و در حقیقت سلول های بنیادی درخت خرما را تشکیل می‌دهد از ارزش های غذایی بالایی برخوردار است. به عنوان یک داروی محلی مورد استفاده متعددی از جمله تقویت بنیه و در درمان ضعف جنسی به کار برده می‌شود.

به منظور بررسی ارزش های غذایی این محصول درخت خرما میزان کربوهیدرات ها، پروتئین-ها، چربی‎ها و مواد معدنی موجود در آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.پنیر خرما از چند درخت مختلف خرمای کبکاب از منطقه تهیه و توسط مخلوط کن خرد و در دمای ۷۰ درجه سانتی‎گراد به‎صورت پودر خشک در آمد. چربی های نمونه ها استخراج و توسط روشBligh & Dyer و کروماتوگرافی GC مورد آنالیز قرار گرفت.

میزان پروتئین تام و کربوهیدرات ها به ترتیب با روش کجل- دال و لین – آینون (Eynon Lane –and Kjldahl) اندازه گیری شد. مواد معدنی موجود در نمونه ها توسط روش اتمیک آبزوربشن تعیین مقدار گردید. همچنین مقدار فیبر موجود در نمونه ها اندازه‎گیری شد.
یافته ها: میانگین مقدار چربی تام نمونه ها ۵/۰±۲۷/۰ گرم در ۲۸ گرم تعیین گردید. میزان اسیدهای چرب غیراشباع موجود در نمونه های مورد آزمایش عمدتاً اسیدهای چرب لینولئیک، لینولنیک و اولئیک جمعاً ۲/۲۷ درصد کل چربی ها را تشکیل می‌دهند. عمده ترین چربی اشباع موجود در نمونه ها اسید پالمتیک است.

میزان پروتئین تام نمونه ها ۳/۰ گرم در هر اونس (۲۸ گرم) تخمین زده شد. مقدار کربوهیدرات نمونه ها ۲۹/۲ گرم در هر اونس تعیین مقدار گردید. مواد معدنی موجود در نمونه ها عمدتاً روی، آهن، منیزیم، فسفر، منگنز، کلسیم، پتاسیم و سلنیوم است.
از نتایج این مطالعه این طور به عمل می‌آید که پنیر خرما حاوی اسیدهای چرب ضروری و مواد معدنی مفید به ویژه روی که اثرات ضد التهابی دارد است. میزان فیبر خام موجود در نمونه ها ارزش غذایی آنها را بیشتر نشان می‌دهد و پیشنهاد می‌شود که این محصول به‎عنوان یک مواد مغذی بدون کلسترول مورد استفاده در رژیم های غذایی مختلف قرار گیرد.
پنير نخل از جمله محصولات درخت خرماست که با طعم شيرين خود بسيار دلپذير است

در میانه تنه نخل مغز ترد و شیریرنگی وجود دارد که شیرین و گس است و “پنیر نخل” نامیده میشود و بسیار مقوی و گرانقیمت است

پنير نخل که در اصطلاح محلي به آن غاپ مي گويند با رنگ سفيد، برای دستیابی به آن معمولا سر درخت را میاندازند و برگها و لیفهای دور برگها را تا رسیدن به میانه و پنیر نخل، جدا میکنند و در همه فصل هاي سال به دست مي آيد و در فصل هاي پر بارش از طعم شيرين تري برخوردار است

در ابتدای بهار که نخل شکوفه میزند، شکوفهها را که تارونه نام دارد، میچینند و از آن عرق تارونه میگیرند که مانند بقیه عرقیجات مفید و درمانگر دردهای معده است. عرق تارونه مقوی، گرم و برای قلب مفید است

پنیر نخل یا بقولی (غاپ) سوغات لذیذی که از دل نخل بیرون می‌آید و بسیار مقوی است. هر نخل ۳ تا ۱۰ کيلوگرم پنير دارد و پنير نخل تمام خواص خرما را دارد يعني سرشار از قند – مواد معدني – ويتامين کالري و آهن است

پنیر نخل که در واقع مریستم انتهایی نخل بوده بسیار مقوی و عامل رشد و نمو و تولید برگ و میوه جدید است. مریستم که یکی از حساسترین بخشهای گیاهی بوده در صورت آسیب دیدن باعث مرگ گیاه میشود

نخل داران آن دسته از نخل هايي را که زمان ثمردهي آنها تمام شده است قطع مي کنند و پنير آن را که در قسمت انتهايي تنه نخل است بيرون آورده و استفاده مي کنند