مارچوبه Smilax
نام علمی : ASPARAGUS OFFICINALIS
نام عمومی : Gaden asparagus
نام عربی : هلیون
مارچوبه گياهي است علفي و چند ساله که ارتفاع آن تا چند متر مي رسد و داراي شاخه هاي نسبتا چوبي و صاف مي باشد
مارچوبه بصورت وحشي در اکثر نقاط دنيا مي رويد برگهاي آن فلسي شکل بوده که از کنار آنها شاخه هايي باريک و دراز و سبز رنگ بصورت دسته هاي 3 تا 8 تائي خارج مي شود.
بعلت زيبا بودن اين گياه را بصورت تزئيني در باغچه ها مي کارند مار چوبه را در اوائل پائيز مي چينند.
اين گياه از قديم الايام مورد استفاده بشر بوده است و حتي در اهرام ثلاثه مصر نقاشي هايي وجود دارد که مارچوبه را نشان مي دهد.
مارچوبه را مي توان بصورت مختلف مصرف کرد. بايد مارچوبه را با کمي آب و حرارات کم در ظرف هاي ضد زنگ پخت و تقريبا نيمه خام آنرا برداشت. آب مارچوبه را دور نريزيد و از آن براي سوپ استفاده کنيد زيرا داراي ويتامين و املاح مي باشد. وقتيکه مارچوبه مي خريد دقت کنيد تازه باشد.
شاخه هاي مارچوبه تازه راست و نرم بوده و نوک آن نبايد باز شده باشد و اگر فلسهاي نوک آن باز باشد نشانه اين است که گياه مدت زيادي مانده و کهنه شده است .
ترکيبات شيميايي:
مارچوبه داراي اینولین و حداقل هشت فروکتو الگو ساکاریر ،آسپاراژين ف کوني فرين، اينوزيت، تانن، اسدي گاليک، آسپاراگوز، و اسيد سوکسي نيک مي باشد دانه آن داراي 15 درصد مواد روغني مي باشد ا
درصد مواد موجود در مارچوبه بصورت زير است
آب 90 گرم
پروتئين 2/5 گرم
چربي 0/2 گرم
مواد نشاسته اي 4/2 گرم
کلسيم 22 ميلي گرم
فسفر 60 ميلي گرم
آهن 1/1 ميلي گرم
سديم 2 ميلي گرم
پتاسيم 275 ميلي گرم
ويتامين آ 900 واحد
ويتامين ب 1 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب 2 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب 3 1/5 ميلي گرم
ويتامين ث 35 ميلي گرم
خواص داروئي:
از نظرطب قديم ايران مارچوبه گرم و خشک است بنابراين آنهايي که سرد مزاج هستند بايد آنرا با عسل بخورند و آنهايي که گرم مزاج هستند بايد آنرا با سرکه بخورند.
مارچوبه گياهي است ادرار آور و داراي خواص زيادي است
1)خوردن آن ديد چشم را تقويت مي کند
2)براي تقويت نيروي جنسي مفيد است
3)ضعف مثانه را برطرف مي کند
4)براي تقويت قلب مفيد است
5)ملين است و يبوست را برطرف مي کند
6)تب بر است
7)مارچوبه بعلت داشتن کلروفيل خونساز است و کسانيکه کم خون هستند بايد از آن استفاده کنند.
8) مارچوبه به ساختن گلبولهاي قرمز خون کمک مي کند
طرز استفاده:
براي نگاهدري مارچوبه آنرا در پارچه هاي مرطوب ببنديد و در يخچال قرار دهيد زيرا گرما و خشکي آنرا از بين ميبرد
مارچوبه را نيز مي توان در سالاد ريخت و يا از آن سوپ تهيه کرد.
مورد ديگر استفاده از مارچوبه غير از پختن آن بصورت دم کرده آن است
دم کرده مارچوبه را به اين صورت تهيه کنيد :
چند شاخه مارچوبه را در داخل يک ليتر آبجوش بريزيد و مقدري هم رازيانه و جعفري به آن اضافه کنيد و بگذاريد مدت پنج دقيقه دم بکشد. از اين دم کرده بمقدر دو تا سه فنجان در روز براي تسکين و آرامش قلب استفاده کنيد.
مضرات :
مارچوبه را نبايد آنهايي که مبتلا به ورم مجاري ادرار هستند و يا اشخاص عصبي مصرف کنند. مارچوبه همچنين براي مبتلايان به رماتيسم و سنگ کليه خوب نيست.