اکالیپتوس
نام علمی : Eucalyptus spp
تیره : مورد
اکالیپتوس شامل درختان یا درختچههای تکساقهای یا چند ساقهای در است و در هر دو شکل خزان پذیر و همیشه سبز وجود دارد. ارتفاع آن از ۳۰ میلیمتر به ۱۴۵ متر و محیط تنه آن به ۲۵ متر میرسد. چوب این درخت بسیار سخت و در برابر پوسیدگی مقاوم است. پوست آن رنگ قهوهای مایل به زرد دارد و به راحتی از ساقه جدا میشود. رنگ برگ آن نیز بسته به سن درخت (در آغاز سبز مایل به آبی و به مرور زمان سبز مایل به سفید) است. با برگهای دُمبرگدار و متناوب و سرنیزهای و گلهای بیگلبرگ با پرچمهای پرشمار به رنگهای سفید یا کرم یا زرد یا قرمز و میوههای پوشینهای و مخروطی و چوبی و دریچهدار در انتها و دانههای براق به طول حدود ۱ میلیمتررا دارا است.40 گونه اکالیپتوس تا کنون شناسایی شده است
ساکنین اولیه استرالیا- بومیهای استرالیایی- از برگهای اکالیپتوس برای درمان جراحات و پایین آوردن تب استفاده میکردند. آنها همچنین میدانستند اگر در منطقه بیابانی استرالیا به نام “آتبک” (Outpack) با بی آبی مواجه شوند، میتوانند ریشه های اکالیپتوس را، که آکنده از آب است، از زمین برای رفع تشنگی بیرون بیاورند.
برگهای اکالیپتوس و روغنی که آنها تولید میکنند سبب کشتن باکتریها و رفع ناراحتیهای تنفسی افراد مبتلا به خناق، آسم و برونشیت میشود. اگر سابقه مصرف ویکس دارید، آنگاه احتمالاً خنکی و احساس سوزش ناشی از مرهم روی پوست و پاک شدن سینوس ها در اثر رایحه نعناعی و معطر را به یاد خواهید آورد. در واقع این اثرات روغن اصیل اکالیپتوس است.
اکالیپتوس به انواع عطر، صابون و برخی از مواد غذایی و نوشیدنیها اضافه میشود. از این گیاه همچنین به عنوان عامل دفع حشرات نیز استفاده و به روغن شمع و افشانه های حشره کش نیز اضافه میشود. اگر به هیره ها (حشرات) گرد و غبار آلرژی دارید، میتوانید اضافه کردن چند قطره روغن اصلی اکالیپتوس به مایع شستشوی لباسهایتان را مورد توجه قرار دهید.
تحقیقات اخیر مؤید این است که این گیاه دارویی تعداد هیره ها (حشرات)ی گرد و خاک را تا حد زیادی کاهش میدهد و راه تنفس شما را بازتر میکند. اگر در خانه خود شاهد سوسک هستید، اضافه کردن چندین قطره روغن اصیل اکالیپتوس بر لباسهای مندرس و گذاشتن آنها را در کمد لباسهایتان امتحان کنید (دقت کنید لباسهای مزبور را از مواد غذایی یا ظروف دور نگهدارید).
به خاطر داشته باشید که روغن اکالیپتوس فوق العاده برای انسان سمی است و در مصرف آن باید دقت کنید. اگر فرزند دارید، اطمینان پیدا کنید که روغنهای اصیل این گیاه دور از دسترس او نگهداشته شود.
ترکیبات :
حاوی اسانس در حدود 80% اوکالیپتول است
خواص اکالیپتوس
اکالیپتوس برای درمان برونشیت
اکالیپتوس باعث میشود که ترشحات روان شده و راحتتر دفع شود برای همین درمانی برای برونشیت محسوب میشود. این گیاه معجزه گر همچنین سرفه های چرکی را نیز تسکین میدهد. بخور با اکالیپتوس موجب ضد عفونی مجاری تنفسی، ضد التهاب و خلط آور خواهد گردید
روش مصرف
3 تا 4 قطره روغن اکالیپتوس را در مقدار کمی روغن بادام شیرین حل کرده و قفسهی سینه یا پشتتان را ماساژ دهید. این کار را به مدت 3 تا 6 روز و هر روز 3 مرتبه انجام دهید. حواستان باشد زنان باردار، شیرده و بچه های زیر 3 سال نباید از روغن این گیاه استفاده کنند. بعد از ماساژ حتماً دستهایتان با دقت بشویید.
خواص اکالیپتوس برای مو
روغن اکالیپتوس به خاطر خواص ضد عفونی کننده و ضد قارچی خود میتواند با پیشگیری از رشد میکروبها سلامت پوست سر را حفظ کند. این به نوبه خود میتواند رشد موها را افزایش دهد. این روغن میتواند به خلاص شدن از دست شوره سر کمک کند که یکی از علل ریزش مو به شمار میرود. شوره همچنین میتواند مانع رشد موها شود. روغن اکالیپتوس میتواند به برطرف شدن مشکلات دیگر ماند پسوریازیس متوسط، جوشهای پوست سر و خشکی پوست سر نیز کمک کند.
حفظ استحکام و انعطافپذیری موها
روغن اکالیپتوس علاوه بر از بین بردن شوره سر، میتواند انعطافپذیری موها را افزایش دهد. این روغن میتواند موها را قویتر کند و از آنها در مقابل شکنندگی محفاظت کند. عطر روغن اکالیپتوس میتواند استرس ذهنی و خستگی را کاهش دهد که میتواند تأثیر زیادی در کاهش ریزش مو داشته باشد.
بهبود گردش خون
ماساژ دادن پوست سر با روغن اکالیپتوس میتواند گردش خون را بهبود بخشد. این روغن میتواند پوست خشک را مرطوب کند و گردش خون به پوست سر را بهبود بخشد که به نوبه خود میتواند به از بین بردن تولید چربی و باکتری در فولیکولهای مو کمک کند. گردش خون مناسب همچنین باعث تأمین کافی مواد مغذی به موها میشود که رشد موها را تحریک میکند.
افزایش درخشندگی موها
استفاده منظم از روغن اکالیپتوس میتواند به افزایش درخشندگی موها کمک کند. این روغن میتواند موهای شما را احیا کند و بافت موها را بهبود بخشد. روغن اکالیپتوس همچنین میتواند تولید سرامید را افزایش دهد که نوعی مولکول لیپیدی طبیعی در تار مو است. سرامید به حفظ کوتیکول موها کمک میکند و مانع از بین رفتن رطوبت و پروتئین موها میشود. این به نوبه خود استحکام، درخشندگی و انعطافپذیری موها را افزایش میدهد.
با مخلوط کردن روغن اکالیپتوس با برگ گل ختمی میتوانید ماسک مو خانگی تهیه کنید که برای پیشگیری از ریزش مو مفید است. برای تهیه این ماسک، ابتدا گل خطمی را در آب بجوشانید و سپس، آب آن را جدا کنید. از گل خطمی خمیر درست کنید و چند قطره روغن اکالیپتوس به آن اضافه کنید. ماسک را روی موها و پوست سر خود بمالید و اجازه دهید نیم ساعت باقی بماند. سپس با آبی که برای جوشاندن گلها استفاده کرده بودید موهای خود را بشویید.
اکالیپتوس برای تسکین درد مفاصل
یک شاعر فرانسوی میگوید اگر مراقب چرخهای دوچرخهتان باشید زنگ نمیزنند. مفاصل ما هم همین طور هستند. حتماً شما هم در اطرافیانتان خانمها و حتی آقایان زیادی را میبینید که از درد مفاصل شکایت میکنند. بعد از گذشت زمان دردهایی در مفاصل ایجاد میشود که از ساییدگی و فرسودگی غضروفها ناشی میشوند. معروفترین این مشکلات هم آرتروز است. برای مقابله با دردهای مفاصل میتوانید از روغن اکالیپتوس لیمویی استفاده کنید. به خاطر اینکه این گیاه خاصیت ضد التهابی و مُسکنی دارد.
روش استفاده
دو قطره روغن اکالیپتوس لیمویی را در چند قطره روغن گیاهی مانند روغن بادام حل کنید هر روز دو تا سه مرتبه مفاصل دردناک را ماساژ دهید.
مضرات اکالیپتوس
علیرغم فراوان بودن خواص اکالیپتوس، باید توجه داشت از این گیاه نبایستی برای مصارف داخلی استفاده کرد. همچنین استفاده از این گیاه و فراوردههای آن مانند روغن و عرق اکالیپتوس، در دوران بارداری یا شیردهی ممنوع بوده و در صورت ضرورت بایستی با نظر پزشک مصرف شود. روغن این گیاه اگر استعمال موضعی داشته باشد، سمی نیست و در مورد استفاده از خواص برگ اکالیپتوس، افرادی که مبتلا به التهاب معده، روده، التهاب مجرای صفراوی و ناراحتیهای کبد هستند، باید از مصرف عصاره برگ اکالیپتوس اجتناب کنند. لازم به ذکر است، مصرف بیرویه عصاره مزبور در بعضی افراد منجر به ایجاد انواع شکم درد یا آسیب کبدی و کلیوی خواهد شد و همچنین هرگونه روغن و اسانس این گیاه را برای کودکان زیر دوسال نبایستی استفاده نمود.