نام انگليسي: Zarringiah
نام علمی: Dracocephalum kotschyi Boiss.
خانواده: Labiatae
مقدمه
زرین گیاه یکی از گیاهان اندمیک و منحصر به فرد منطقه زاگرس است. پراکنش این گیاه در ایران در منطقه مرکزی ایران در منطقه ایران و توران، در استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری در ارتفاعات خوانسار، سمیرم، فریدن، فریدونشهر مشاهده میشود.
ویژگیهای گیاهشناسی
زرین گیاه، گیاهی است نيمه چوبي به ارتفاع 10 تا 20 سانتي متر. ساقه هاى چوبي متعدد و ايستاده، محکم، ساده يا کمي منشعب و برگ هاي دمبرگ دار، تخم مرغي شکل، داراي دندانه هاي نوک کند يا کنگره اي و گل هاي بزرگ، سفيد يا سفيد متمايل به زرد، مجتمع در چرخه هاي واقع در بندهاي ساقه به صورت خوشه انتهايي است. گل هاي اين گياه از نيمه دوم ارديبهشت ماه ظاهر شده و تا اوايل تير ماه ادامه مي يابد.
نیازهای اکولوژیکی
در مناطق استپی و نیمه استپی، مناطق کوهستانی، مکان های سردسیر و سنگلاخی با ارتفاع 2500 تا 3000 متر و بارندگی حداقل 300 میلیمتر در سال به چشم میخورد.
ترکیبات و خواص درمانی
برگ و گل این گیاه به عنوان یک گیاه دارویی مهم جهت رفع درد های روماتیسمی و درد های مفصلی به کار میرود. وجود ترکیبی به نام Spinal-z و زانتو میکرول در برگ های زرین گیاه خاصیت ضدسرطانی این گیاه دارویی است.
اجزاء اصلی این گیاه شامل لیمونین، الکل پریلیل، کاریوفیلین، فلاونوئید زانتومیکرول است.
اثرات درمانی این گیاه شامل کاهش تب، درد مفاصل و روماتیسم، تقویت حافظه، درمان بیماری ام اس، سریع کردن جریان خون، درمان سرگیجه، وزوز گوش و سردرد اشاره شده است.
لیمونن که یکی از اجزای اصلی اسانس زرین گیاه است، به عنوان یک مهار کننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین، ضد تومور، ضد ویروس، باکتری کش، عامل پیشگیری کننده از سرطان، ضد کاندیدیا، خلط آور، مهار کننده رشد قارچ ها، ضد اسپاسم و مسکن مؤثر است. ژرانیول نیز یکی از ترکیباتی است که در اسانس زرین گیاه وجود دارد و سبب ممانعت از رشد و سنتز پلی آمین ها در سلول های سرطانی انسان شده است.
کاشت و داشت و برداشت
از بذر این گیاه جهت تکثیر استفاده میشود. طول بذر 4 میلی متر، عرض بذر 1.25 میلی متر و قطر بذر 1.07 میلی متر است. شکل بذر به صورت تخم مرغی یا واژ تخم مرغی، سطح شکمی برآمده است و دارای یک خط هشت مانند در نوک است سطح پشتی دارای سه تا پنج خط قهوه ای بسیار تیره است نوک بذر لوب دار است. این بذور به رنگ قهوه ای تیره با یک خط شیب دار هشت مانند در نوک که در سطح شکمی قابل مشاهده تر است. نوع میوه بذري زرین گیاه نیز فندقه است.