انواع و علل بیماری ها

اسباب ایجاد مرض و بیماری

هر تغییری و دگرگونی ای که در بدن رخ می دهد ، دارای علتی است بیماری نیز حالتی غیر طبیعی است که دربدن روی می دهد

انواع بیماری ها 

بیماری ساده : بیمار ی است که فقط یک نوع بیماری  یا یک نوع بیماری مرکب را شامل می شود

بیماری مرکب : بیماری ای است که دو ضد یا بیشتر ، عامل یک حالت بیماری شده باشد

بیماری ساده

بیماری ساده سه دسته اند

1- بیماری های اندام های مشابه که عبارتند از بیماری های سوء مزاج ( تابع سوء مزاج )

2- بیماری های اندام های ابزاری که عبارتند از بیماری هایی که بر اندام های مرکب وارد می شوند ( تابع سوء هیئت ترکیب )

3- بیماری هایی که بر اندام های مشابه و اندمهای ابزاری وارد می شوند ولی عارضه ای که از ازاین بیماری ها بر اندام ابزاری رخ می دهد ،

باعارضه ای که بر اندام مشابه رخ می دهد متفاوت است ( تابع تفرق اتصال )

برای مثال بیماری ای که یک مفصل ر ا در بر می گیرد شاید در اندامهای مشابه تشکیل دهنده ی مفصل دیده نمی شوذ . ولی در اندامهای

رگها ، استخوانها و عصب دیده می شو د

بیماری های مرکب :

بیماری های مرکب شامل چهار دسته می باشند

1- بیماری مادر زادی

2- بیماری های اندام که باعث بیش از حد بزرگ شدن که می تواند همه بدن و یا عضوی خاص را مبتلا سازد می شود ( مرض مقدار )

3- بیماری  عددی :باعث زیاد شدن تعداد اندامها بر خلاف حالت طبیعی می شوند( بیماری تعداد )

4- بیماری های وضعی که باعث کنده شدن اندام از مفصل ، دررفتن ، حرکت در جای خود یا بی حرکتی می شود( مرض وضع )

مرض وضع یعنی خارج شدن عضو از هیات و جایگاه طبیعیش که به انواع زیر تقسیم می شود

الف ) تغییر محل عضو نسبت به خودش

 * خلع : کاملا از موضع خود خارج می شود ، مثل دررفتگی کامل مفصل

*زوال : عضو به طور نسبی از محل خود خارج می شود ، مثل فتق امعاء یا نیمه دررفتگی مفصل

* حرکت غیر طبیعی عضو : مرض رعشه ( لرزش یا ترمور )

* سکون غیر طبیعی عضو ( ثبوت ) : مثل خشکی مفصل ( تحجر مفاصل یا آنکیلوز )

ب) تغییر محل عضو نسبت به مجاور

*نزدیکی بیش از حد به عضو مجاور : مانند افتادگی پلک یا شل شدن پلک ( استرخاء جفن )

*دوری بیش از حد نسبت به عضو مجاور : مانند رشد تومور در زیر بغل که باعث دور شدن دست از تنه می یباشد

ج) بیماری های تفرق اتصال

تفرق اتصال یعنی گسسته شدن پیوند و پیوستگی طبیعی در اندام های مفرد یا مرکب بدن مانند شکستگی استخوان یا قطع انگشت

الف - بیماری های تابع سوءمزاج

 هر گاه مزاج عضوی از اعضای مفرد یا مزاج کل بدن از حد اعتدال ویژه مناسب آن خارج شود ، مرض تابع سوء مزاج ر خ می دهد . بیماری های تابع سوء مزاج به دو دسته ساده و مادی تقسیم می شوند.

1-سوء مزاج ساده : مزاج یک عضو یا همه اعضاء به علت غلبه کیفیتی بر آن تغییر کند مانند آفتاب زدگی ،سرما خوردگی

2- سوء مزاج مادی : زمانی ایجاد می ود که ماده غی طبیعی ، از نظر کیفی و کمی ، کیفیت یک عضو یا همه بدن را تغییر دهد و از مزاج اصلی خارج کند

اسباب سوء مزاج های مفرد

الف _ سبب های سوء مزاج گرم

1- حرکت معتدل : حرکتی که موجب حرارت می شود مانند ورزش ، خشم ، غضب

2- عفونت : حرارت غریبه موجب فساد اخلاط و بخار های تند و تیز این اخلاط ، سبب گرمی می شود

3- سده و بسته شدن مسامات : موجب می شود حرارت در درون بدن حبس شود و به دنبال احتباس حرارت ، گرمی افزایش یابد

4- عامل گرمی بخش بالفعل : مانند گرمی آفتاب و حرارت آتش

5- عامل گرمی بخش بالقوه : مانند مصرف غذا ها و دارو های گرم

سبب های سوء مزاج های سرد

1- حرکت بیش از حد

2- بی حرکتی زیاد

3- کم خوری بیش از حد

4- پرخوری

5- گشادگی بیش از حد مسامات : سبب انتشار حرارت و تحلیل آن می گردد

6- بسته شدن بیش از حد مسامات : به علت عدم دفع بخار و دخان از بدن و تجمع در بدن باعث خاموشی شدن حرارت غریزی می شود

7- عامل سرد کننده بالفعل : مثل سردی هوا ، آب سرد و یخ

8- عامل سرد کننده بالقوه : مثل مصرف غذا ها و دارو های سرد

سبب های سوءمزاج خشک

1- مواجهه با خشکی بالفعل : مثل آتش و هوای گرم ، استحمام در آب های مجفف و قابض

2- استفاده از عامل خشک کننده بالقوه : مانند غذا ها و دارو های خشک کننده

3- فزونی حرکت بیش از حد اعتدال :بر اثر حکت زیاد رطوبت طبیعی از بدن خارج می شود

4- کم خوری

سبب های سوء مزاج تر :

1- پر خور ی

2- بر خورد با عامل رطوبت بخش بالفعل : مثل حمام مرطب

3- استفاده از عوامل رطوبت بخش بالقوه : مثل مصرف بیش از اندازه غذا ها و دارو های رطوبت زا

4- بی حرکتی زیاد

5- عدم استفاده از تحلیل برنده های یا محللات

6- کاهش استفر اغ های طبیعی

7- از دست دادن یا استفراغ خلط خشک کننده ( مجفف )

ب- بیماری های تابعه سوء هیئت مرکب

1- مرض خلقت

الف ) امراض شکلی : تغییر شکل طبیعی مثل انحنای غیر طبیعی استخوان

ب) امراض مجاری : مجرا فضای در داخل عضو است که ماده سیال در درون آن جاری است که به سه قسمت تقسیم می شود

* انسداد : مانند انسداد عروق کرونری ، سایر عروق ، سده جگر یا یرقان انسدادی که می تواند بر اثر انسداد عروق و یا مجاری صفرا باشد

*تنگی ( ضیق ) : مانند تنگی مجاری تنفسی ، خناق ، آسم

* گشادی ( اتساع ): مانند گشادی مردمک ( انتشار ) ، واریس(دوالی ) ، بواسیر

ج - امراض اوعیه : وعاء فضایی در داخل عضو است که حاوی چیز ساکنی باشد .امراض اوعیه خودبه چهار دسته تقسیم می شود

* بزرگی فضا ( کبر ) : مثل هیدرو سل ،فتق

* کوچکی فضا ( صغر ) : مثل تنگی معده ، تنگی بطن های مغز  در صرع

* انسداد و امتلاء : مثل انسداد بطن های مغز در سکته

* خالی شدن : مثل خالی شدن ناگهانی حفرات قلب از خون و روح در هنگام شادی زیاد ( مرگ ناگهانی یا فجاء یاشادی مرگ )

د) امراض سطوح اعضاء شامل :

* خشونت : مثل خشن شدننای یا تراشه ( خشونت قبضه الریه )

* ملامست : مثل ملاست معده ( از بین رفتن پستی و بلندی های طبیعی مخاط معده )

امراض مرکب

اگر از جمع شدن دو یا چند مرض مفرد ، یک بیماری واحد با نامی مخصوص پدید آید آن را مرض مرکب گویند ، مثل اورام ( جمع ورم ،ورم ها ) و بثور

* ورم : یا آماس مرضی است که به علت وجود یک ماده زاید در عضو ایجاد می شود

* بثورات : حجم کمی دارند و معمولا ورم های کوچکی هستند که محدود به پوست هستند ( ورم و بثورات در پایه و مبنا یکسان است )

مراحل بیماری 

تمام بیماری های از زمانیکه شروع میشوند تا زمانی که صحت پیدا میکنند چهار مرحله را طی خواهند نمود

1- مرحله اول : نقطه شروع بیماری

2- مرحله تزاید ( دوم ) : مرحله ای که به شدت بیماری افزایش پیدا می کند

3- مرحله توقف : مرحله ای که بیماری به غایت رسیده و متوقف می شود

4- مرحله پایانی ( انحطاط ) : علائم بیماری کاهش و روبه بهبودی می انجامد

شناخت این مراحل  به درمان کمک، شایانی انجام میدهد مثلا در درمان ورم در مرحله اول داوی رداع (انسداد مجاری )

 در مرحله دوم از داروی رداع  به همراه محلل و در انتها داروی محلل استفاده می شود