ختمی سفید

ختمی: marshmallow

نام علمی : Althaea officinalis

نام انگلیسی: Marshmallow

نام عربی : خطمی

نام دیگر : گیموو، فلوردوگیمو، گل خیری

ختمی، گیاهی است علفی، پایا به ارتفاع تا 5/1 متر و پوشیده از کرک. برگ های این گیاه با پهنک بزرگ و شامل 5-3 لب دندانه دار است. ختمی گل هایی به رنگ سفید مایل به گلی یا ارغوانی دارد که در قسمت های انتهایی ساقه اکثرا به صورت 3 تایی دیده می‌شوند. قسمت مورد استفاده ی ختمی گل، ریشه و برگ آن است.گل ختمی چند نوع است از جمله "ختمی بنفش"، "ختمی سفید" و "ختمی سیاه" که خواص ختمی بنفش بیشتر است.

ریشه ی ختمی

ریشه ی ختمی به عنوان منبع مهم موسیلاژ بیش از دو هزار سال است که برای درمان گلودرد، سرفه و ناراحتی های معده و به طور موضعی جهت التیام زخم، کاربرد دارد. این موسیلاژ، در تهیه پمادهایی که برای تسکین پوست های ترک خورده تجویز می‌شود و همچنین به میزان کم (20 ppm)، جهت شکل ظاهری و حجیم کردن غذا مصرف می‌شود.

ترکیبات مهم

مهم ترین ترکیب ریشه ی ختمی، موسیلاژ آن است که در فصول مختلف، درصد آن متفاوت است و در زمستان به حداکثر می‌رسد. منابع مختلف، درصد موسیلاژ ریشه ی ختمی را بین 10 تا 35 درصد ذکر می‌کنند. موسیلاژ در اثر هیدرولیز، قندهای رامنوز، گالاکتوز و اسید گالاکتورونیک، ایجاد می‌کنند ترکیبات دیگر، شامل: فلاونوئید، پکتین، قندها، آسپاراژین و کمی استرول هستند.

اثرات مهم

ختمی به عنوان ضد سرفه به ویژه برای سرفه های حاصل از تحریکات التهابات غشاء مخاطی و یا تورمی گلو(نزله ای) که دارای ترشح می‌باشند بسیار موثر است.وهمچنین ختمی، ضددرد، ضدباکتری، ضدسم، ضد کرم، ادرارآور، خلط آور، کاهشدهنده ی قند خون، محرک سیستم ایمنی بدن، ملین و مسهل است.

اسهال خونی را شفا می‌دهد و ادرار را زیاد می‌کند

همچنین مصرف خوراکی آن، باعث کاهش تورم لایه ی مخاطی روده و معده می‌گردد.

استفاده موضعی له شده ی برگ تازه ی ختمی، جهت کاهش درد و التهاب نیش حشرات، مفید است.

طریقه و مقدار مصرف

ریشه ی خشک شده ی ختمی را ابتدا باید با آسیاب به صورت پودر تبدیل کرد؛ سپس بر روی 3 تا 10 گرم از این پودر، یک استکان یا لیوان آب سرد اضافه نمود و به مدت نیم ساعت خیساند. (البته هر چه بیشتر خیسانده شود، بهتر است)؛ آن گاه با همزن، آن را به خوبی هم زد و سپس صاف کرد.

حاصل صاف شده را می‌توان به طور مستقیم و یا با یک قاشق عسل، مخلوط کرده و میل نمود. چون عسل، خود دارای اثرات ضدسرفه و گرفتگی صدا است، لذا در صورت مخلوط کردن این دو، اثر‌ آنها تقویت شده و کارایی بهتری را ایجاد می‌کند.

ختمی در طب سنتی

ختمی از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و به طور کلی روی تمام اعضای بدن مخصوصا روده ها، ریه ها، معده، کلیه ها و مثانه موثر است.

کمی ترشحات عادت ماهیانه را برطرف می‌کند، تورم را رفع می‌کند، ناراحتی های دستگاه ادراری را برطرف می‌کند و قند خون را تنظیم می‌کند.

* ضماد برگ ختمی در برطرف کردن دمل ها و ورم پستان و ورم معده موثر است.

برای التیام شکستگی ها، برگ ختمی را به صورت ضماد در آورده و روی محل شکستگی بگذارید.

ضماد برگ ختمی در برطرف کردن درد سیاتیک مفید است، رعشه را برطرف می‌کند.

ورم بناگوش را می‌توانید با ضماد برگ ختمی درمان کنید.

عوارض جانبی

ختمی گیاه مفید و بی ضرری است و فقط زنان باردار و مادران شیرده باید از زیاد خوردن آن پرهیز کنند.

کسانی که سرد مزاج هستند باید ختمی را با عسل بخورند.

تداخل دارویی:

نام دارو : All drugs-Muscle relaxants- corticosteroids- Iron and other minerals

تداخل : گیاه به دارو اتصال می‌یابد و احتمالا باعث تاخیر در جذب دارو می‌گردد. بنا براین بهتر است فر آورده های گیاه حداقل 2 ساعت قبل یا پس از هر دارویی مصرف شود

طریقه مصرف :

10- 5 گرم گل ویا برگ و یا مخلوط هر دو را با یک لیوان آب سرد دست کم نیم ساعت بخیسانید و سپس به خوبی به هم بزنید و بگذارید تا دوساعت به حال خود بماند. صاف کنید و مصرف نمایید