شابیزک

استفاده از گیاهان دارویی بدون مشورت با پزشک و کارشناسان طب سنتی موجب خسران و زیان فراوان است. خواهشمند است مصرف این گیاه و سایر گیاهان دارویی را برای حفظ سلامتی و جلوگیری از ایجاد بیماری های مختلف  به صورت خود سرانه انجام ندهید .مطالب زیر صرفا جهت اطلاع و آگاهی  است و به هیچ عنوان توصیه پزشکی، درمانی نمی‌گردد. تعیین نوع گیاه، دوز مصرفی و.... با توجه به بیماری و نیازکاربران عزیز به عهده پزشکان، متخصصین و کارشناسان طب سنتی است. لذا این شرکت در قبال عوارض ناشی از مصرف بدون نسخه مسئولیتی در رابطه سلامتی آن عزیزان ندارد

شابیزک

نام علمی : Atropa belladonna

تیره : سیب زمینی Ssolanaceae

از سرده مردمگیاهان (Mandragora).

نام های دیگر : سنت الحسن، بلادن، بلادان

ترکیبات شیمیایی :

دارای آلکالوئید های مختلف نظیر آتروپین، هیوسیامین، بلادونین و اسکوپولامین است

الکالوئيد هايی این گیاه که مقدار آنها مجموعا به ٣٧ درصد رسیده.قسمت اعظم اين الکالوئيد ها را نيز هيوسيامين تشکيل داده که توام با مقدارکمي هيوسين و الکالوئيد ديگري به نام ماندراگورين است

بلادون که به نام های شابیزک یا مهرگیاه هم خوانده می‌شود،گیاهی است سمی و دارویی به ارتفاع ۵۰-۲۰۰ سانتیمتر با ریشه های منشعب ستبر. برگها به شکل بیضی با نوک تیز و کرکداراند. طول جام گلها تا ۵/۲ سانتیمتر می‌رسد و به شکل زنگوله هستند. رنگ سطح خارجی آن بنفش تیره و رنگ داخل آن زرد تیره مایل به قهوه ای است و رگه های بنفش رنگی دارد. میوه سته آن به اندازه یک گیلاس کوچک است که ابتدا سبز است و سپس سیاه می‌شود. عصاره این میوه بنفش است

 این گیاه دارای ریشهٔ ضخیم و گوشتی غالباً دو شاخه بوده و شکل ظاهری ریشه شباهت به انسان خواهد داشت و به همین خاطر افسانههای زیادی دربارهٔ آن ساخته شده و این گیاه در مناطق مدیترانهای به خصوص در جزیره سیسیل و کالابر به فراوانی میروید.

این گياه از تيره بادنجانيان که علفی است و غالبا آن را يکي از گونه هاي بلادون محسوب داشته و اين گياه داراي ريشه ضخيم و گوشت داری داشته و غالبا دارای دو شاخه است و شکل ظاهري ريشه شباهت به هيکل آدمی را داراست و به همين دلیل افسانه هاي مختلف در بين ملل در مورد اين گياه از قديم رواج پیدا کرده.

برگ های ان نسبتا بزرگ و مستقيما از ريشه جدا شده و گل هاي بزرگش به رنگ های سفيد و قرمز و بنفش ديده و گونه هاي مختلف اين گياه در سواحل رودخانه هاي مناطق بحر الرومي به فراواني قابل رویش است ،خصوصا در جزيره سيسيل و کالابر .اثر درمانی اين گياه کاملا شبيه بلادون بوده.

يبروح :منظور از يبروح بيخ مهر گياه بياباني بوده که به شکل انسان است و از آنجا که يبروح نام بتی بوده که عقيده داشته اند نگه دارنده نباتات بوده و اين گياه به شکل آن بت می‌ماند.يبروح نر و ماده بوده و مادينه تقريبا سيه فام است و آن را ژيقوس میگويندکه به معنی کاهويی است. قسمت دوم که قسمت نرينه بوده و برخی آن را موريون گويند دارای برگ هايی سفيد و صاف و پهن داشته که به برگ مهر گياه شبیه است ويبروح کاهويي بوی بسيار گران و تند داشته و بر زمين مي گسترد و در نزديکی زمين ثمری مي دهد که به مهر گياه می‌ماند
قسمت های مورد استفاده: ریشه و برگ.

زیستگاه و گردآوری:

در بیشه ها و مراتع روی خاک های آهکی در بیشتر قسمتهای اروپا و غرب آسیا می‌روید. بومی انگلستان و ویلز است اما نسبتا نادر است و بر روی گچ و سنگ آهک می‌روید. عموما به مقادیر تجارتی از طریق دانه یا قلمه ریشه آن در فواصل ۶۰ × ۶۰ سانتیمتری تکثیر می‌شود. در مدت ۳ – ۵ سال اول فقط برگها و جوانه های گیاه گلدار جمع آوری می‌شود. پس از ۳ – ۵ سال اول ریشه ها را هم می‌توان جمع کرد. در آفتاب یا در حرارت ۶۰ درجه خشک می‌شود. بازده آن ۱۰ – ۲۵ گیلوگرم برگ خشک در هر ۱۰۰ متر مربع است.

این گیاه در نواحی شمالی ایران مانند گیلان، طوالش، چالش و اسالم می‌روید.

خواص دارویی:

- برگ و ریشه شابیزک حاوی آلکالوییدهای بسیار سمی است که بیشتر آن هیوسیامین است. با مقادیر دارویی برای درمان قولنجهای روده ای و صفراوی به کار می‌رود. ترشحات غدد بزاقی و عرق را کاهش داده و مردمک را منبسط می‌کند. مقادیر زیاد آن سبب تهییج و به دنبال آن خواب آلودگی می‌شود و ممکن است کشنده باشد. میوه های آن نیز حاوی همین آلکالوییدها است. تمام بخشهای گیاه بی نهایت سمی است.

-حملات آسم ( تنگی نفس ) را آرام و باعث کاهش شدت تعرق شبانه مبتلایان به سل ریوی تجویز می‌گردد، خاصیت گشاد نمودن مردمک چشم و لذا آتروپین آن در معاینات چشم پزشکی ( ادیومتری ) استفاده می‌شود

-دارای خاصیت اعتیاد اور و مخدری است. هم افشره اش مخَدِّر بوده و هم قطره تراوشی ولی افشره در این زمینه از قطره قوی تر است و اگر بخواهند اندام کسی را قطع کنند مقدار سه ابولوس از افشره آن را در شربتی به بیمار میدهند که به خواب می‌رود مثل دارویی بیهوشی. طبع گیاهی ان بسیار سرد و خشک است

-لکه سیاه پوست را مدت یک هفته یا برگ آن و به ویژه با برگ سبز و شاداب آن اگر ماساژ داده بدون زخم کردن خوب خواهد شد وهمچنین شیره مهرگیاه لکه های سیاه و سفید پوست را بدون سوزش و گزش بر خواهداشت

-برای از بین بردن جوش و درمان دمل های سخت و دمل های درونی ان را را بکوبند و نرم بسایند و با سرکه بیامیزند و بر جوش بگذرند تا درمان شود

-اگر آن را با داروهای ديگر ی مخلوط نمایید و به عنوان مسکن در محل درد ضماد کنند درد را آرام کرده و مصرف زياد آن کشنده است

-قسمت سران دارای خاصیت چرت آور و خواب آور بوده و اگر در شراب بریزند بسیار مستی می‌اود حتی اگر در مقعد شیاف کنند میخوابند و باعث دیده شدن خون در ادرار میشود و حتی بو کردنش خواب اور است این خاصیت از آن نوع سفید برگ بی ساقه بوده که آن را نرینه گویند.

-شا بیزک حس انسان را کند می‌کند و برای داغ کردن یا ختنه کردن یا دریدن اعضائی اگر بخورد بیمار دهند تخدیر می‌شود و به خواب فرو برده میشود و در حین عملیات احساس دردی را نمی‌کند.

-قطره تراوشی آن درد بسیار آزار دهنده چشم را برطرف خواهد کرد و برگش ر ا بر چشم گذارند درد چشم تسکین میکند.مقدار یک اوقیه از قطره تراوشی شابیزک با عسل آب خفیف تناول گردد که با این کار مراره و بلغم را بیرون میکند و در این زمینه کار خَربق را انجام داده ولی اگر از یک اوقیه بیشتر باشد سم است.

تعداد افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر و دیگر مسائل گوارشی روز به روز در حال رشد است. این گیاه به طور قابل توجهی در تسکین درد معده و کاهش گرفتگی عضلانی موثر است که تا حدی به خواص ضد التهابی و آرامش بخش این گیاه مربوط است. این گیاه در بهبود عملکرد سیستم عصبی و تنفسی بدن نیز بسیار مفید است.

شابیزک به طور قابل توجهی می‌تواند درد را کاهش دهد و به عنوان یک ضد درد قدرتمند، به ویژه در سردردها و دردهای عصبی ناشی از استرس مورد استفاده قرار گرفته است.

مضرات مصرف مهرگیاه ( شابیزک )

#این گیاه به حدی کشنده است که مصرف مقدار کمی از برگها یا میوههای آن برای انسان به خصوص کودکان و حتی برخی حیوانات کشنده است. همچنین لمس کردن برگهای آن موجب حساسیت پوستی میشود و مصرف خوراکی و مستقیم این گیاه بسیار خطرناک است. به همین دلیل تنها در ترکیبات دارویی از آن استفاده میشود. به رغم سمی بودن، این گیاه دارای فوائد دارویی بسیار زیادی است.

#زیاد استعمال کردن و بو کردن مهرگیاه ممکن بود که به سکته کردن فرد بیانجامد و بویژه آنچه برگش سفید است این خاصیت را بیشتر داشته. باعث سقط جنین میشود

#بچه خردسال اگر مهرگیاه بخورد به چنان استفراغ و اسهالی گرفتار می‌شود که احتمال دارد که کوک بمیرد.

#همه انواعش به خصوص ان که برگش سفید و کوچک تر از بقیه بوده نوع پادزهر تاجریزی سمی است. فردی که از مهرگیاه مسموم می‌شود عوارض خفگی زِهدان در او پیدا شده و گونه اش سرخ میشود و چشمش بالا می‌آید و باد می‌کند و حالتی مست دارد. در این حالت درمانش روغن و عسل بوده و اگر استفراغ کند برایش مفید است

مصرف:

گیاه بسیار سمی است و می‌بایستی با احتیاط و طبق نظر پزشکان مصرف گردد

باید تحت نظر پزشک فقط برای درمان اسهال عصبی و نیز یبوست، درمان بی اختیاری ادرار و بیمارهای چشم مصرف شود.