رزماری

استفاده از گیاهان دارویی بدون مشورت با پزشک و کارشناسان طب سنتی موجب خسران و زیان فراوان است. خواهشمند است مصرف این گیاه و سایر گیاهان دارویی را برای حفظ سلامتی و جلوگیری از ایجاد بیماری های مختلف  به صورت خود سرانه انجام ندهید .مطالب زیر صرفا جهت اطلاع و آگاهی  است و به هیچ عنوان توصیه پزشکی، درمانی نمی‌گردد. تعیین نوع گیاه، دوز مصرفی و.... با توجه به بیماری و نیازکاربران عزیز به عهده پزشکان، متخصصین و کارشناسان طب سنتی است. لذا این شرکت در قبال عوارض ناشی از مصرف بدون نسخه مسئولیتی در رابطه سلامتی آن عزیزان ندارد

نام علمی : Rosmarinus officinalis

نام : رزماری

رزماری (رومارَن یا اکلیل کوهی) یک گیاه معطر خوراکی است که شما می‌توانید در باغچه یا گلدان خود پرورش دهید. این گیاه به دلیل دارا بودن ترکیبات آنتی اکسیدانی قوی، اسید های ضروری و مواد مغذی جزء گیاهان بسیار ارزشمند محسوب می‌گردد.

گیاه رزماری جزء خانواده لامیاسه و جنس رزمارینوس طبقه بندی می‌شود. نام گیاهشناسی آن رزمارینوس آفیسینالیس است.

مبدا این گیاه به منطقه مدیترانه می‌رسد که بصورت بوته های همیشه سبز چند ساله یافت می‌گردد. امروزه تقریباً در تمام کشور های مدیترانه ای و آسیایی بعنوان یک گیاه خوراکی کشت می‌شود.

رزماری در زمین هایی با خاک قلیایی و زهکشی مناسب رشد می‌کند. آفتاب دوست است و می‌بایست در مقابل توفان و باد شدید محافظت گردد. ارتفاع گیاه به ۱/۵ تا ۳ متر می‌رسد. ساقه های پُر پشت و شاخه های جوان آن بوسیله برگ های معطر، سوزنی شکل و نازک پوشیده شده اند. گل دهی این گیاه بصورت خوشه های کوتاه و به رنگ آبی دریایی در اوایل تابستان است. برگ و گل رزماری دارای عطری تند و تا حدی کافوری است.

ویژگی های سلامت آوری رزماری:

۱- برگ رزماری حاوی ترکیبات شیمیایی ای هستند که در جلوگیری از بیماری ها و افزایش سطح سلامت، بسیار مفید و موثر است.

۲- قسمت هایی از این گیاه بخصوص گل آن حاوی آنتی اکسیدان فنولی به نام "رزمارینیک اسید” و همچنین روغن های فراری مانند سینئول، کامفن، برنئول، برنیل استات و آلفا پینن … است که خواص بیشمار سلامت آوری دارند. این ترکیبات دارای خواص ضد التهابی، ضد فساد، ضد حساسیت، ضد قارچ و گندیدگی می‌باشند.

۳- ۱۰۰ گرم از برگ این گیاه تنها حاوی ۱۳۱ کالری بوده و بدون کلسترول است. همچنین حاوی مقادیر بسیار بالایی فیبر است.

۴- رزماری بطور معجزه آسایی غنی از خانواده ویتامین ب مانند اسید فولیک، پانتوتنیک اسید، پیریدوکسین و ریبوفلاوین است. یکی از گیاهانی است که دارای مقادیر بسیار بالایی از فولات (۱۰۹ میکرو گرم در ۱۰۰ گرم) است. اهمیت فولات در ساخت DNA و در مرحله پیش حاملگی است. چرا که از صدمه به کانال های عصبی در نوزادان جلوگیری می‌کند.

۵- این گیاه حاوی مقادیر خوبی از ویتامین آ (۲۹۲۴ واحد بین المللی در ۱۰۰ گرم) است. چند برگ از آن می‌تواند نیاز روزانه به ویتامین آ را برآورده کند. ویتامین آ دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده و برای بینایی، سلامتی غشاء مخاطی و پوست ضروری است. مصرف غذاهای طبیعی غنی از ویتامین آ موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه و حفره دهانی می‌گردد.

۶- برگ تازه رزماری منبع خوبی برای ویتامین سی است. مقدار آن ۲۲ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم برگ است. ویتامین سی برای ساخت کلاژن در بدن مورد نیاز است. کلاژن، اصلی ترین پروتئین ساختاری، جهت حفظ سلامت دیواره رگ های خونی، پوست، استخوان و اندام ها ضروری است. مصرف مداوم غذاهای غنی از ویتامین سی، موجب افزایش توان سیستم ایمنی در مقابل با بیماری های عفونی و پاکسازی بدن از رادیکال های آزاد و عوامل پیری می‌گردد.

۷- گیاه رزماری، چه بصورت تازه و چه بصورت خشک، منبع غنی ای از پتاسیم، کلسیم، آهن، منگنز، مس و منیزیوم است. پتاسیم ماده مهم برای مایع سلولی است که تنظیم ضربان قلب و فشار خون را بر عهده دارد. منگنز به عنوان یک کو-فاکتور در ساخت آنزیم های آنتی اکسیدانی نقش دارد.

۸- این گیاه منبع خوبی از آهن است. مقدار آن ۶/۶۵ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم برگ تازه است. آهن ترکیب اصلی مورد نیاز در هموگلوبین خون است.

انتخاب و نگهداری:

رزماری عموماً در باغچه رشد کرده بنابراین همیشه در دسترس است. اگر شما می‌خواهید از داروخانه های گیاهی بخرید، رزماری تازه را به خشک ترجیح دهید. برگ های تازه باید کاملاً سبز بوده و لکه های تیره یا زرد نداشته باشد. رزماری تازه می‌بایست در یخچال داخل کیسه پلاستیکی نگهداری شود. رزمای خشک می‌بایست در یک محفظه بدون هوا، خنک، خشک و تاریک قرار داده شود تا بتوان آنرا چند ماه نگهداری کرد.

مصرف در پخت و پز:

برگ های تازه را با آب روان به مدت چند دقیقه بشویید تا گرد و خاک و سموم دفع آفات از آن شسته شود. جهت حفظ عطر و طعم آن در پخت و پز بهتر است در لحظات آخر پخت اضافه گردد.

رزماری را در سالادهای معطر، سوپ، سبزیجات پخته، خوراک گوشت و بصورت دم کرده (چای) مصرف می‌کنند. این گیاه در ترکیب با گوجه فرنگی، سیب زمینی و کدو سبز خوش طعم و دلپذیر می‌گردد.

مصارف دارویی:

۱- اسید رزمارینیک یک آنتی اکسیدان پلی فنولی است که دارای خواص ضد باکتریایی قوی است. نعناع، پونه و آویشن نیز دارای این آنتی اکسیدان هستند.

۲- روغن رزماری، استخراج شده از گل، حاوی روغن های فرار است. این ترکیبات انرژِی زا، قابض، عرق آور و محرک هستند.

۳- روغن استخراجی از آن همچنین به عنوان یک ضد التهاب و تسکین دهنده درد نقرس، رماتیسم و عصبی مفید و موثر است.

۴- عصاره رزماری زمانی که روی پوست سر استفاده می‌شود، باعث تحریک ریشه مو شده و از طاسی زودرس جلوگیری می‌کند. همچنین یک درمان موثر برای شوره سر است.

۵- چای (دم کرده) رزماری یک درمان خوب برای سر دردهای عصبی، سرما خوردگی و افسردگی است.

موارد ایمنی:

در صورت مصرف رزماری در مقادیر زیاد، ممکن است باعث سقط جنین در خانم های حامله و همچنین موجب حساسیت پوستی شود. در مقادیر مصرف خیلی زیاد می‌تواند موجب اختلال در عملکرد کلیه ها و وخامت اوضاع در بیماری های عصبی مانند صرع و روان نژندی گردد.